ASPRASPITIA 2015_ Αναλυτικό Πρόγραμμα

Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός: "Σύστημα Σκίαστρων-Στεγάστρων για τον Ενετικό Λιμένα Χανίων"

Συνεργασία Ctrl_Space Lab με Δημήτρη Ρότσιο

Υπεύθυνος Μελέτης: Δημήτρης Ρότσιος
Ομάδα Μελέτης: Νίκος Πατσαβός, Γιάννης Λιόφαγος

Ο άνθρωπος, ως συλλογικό ον και ως ατομικό υποκείμενο, είναι αυτός που προσδίδει συνέχεια και νόημα στον αστικό χώρο. Αυτό αντιστοιχεί σε μια προσπάθεια λειτουργίας της νέας αρχιτεκτονικής προσθήκης σε ένα δεύτερο πλάνο με το χαρακτήρα υπομνηματισμού τόσο της ιστορικής αυταξίας του μνημείου όσο και της ζωογόνου δράσης του σύγχρονου ανθρώπου σε σχέση με αυτό. Ταυτόχρονα, η ίδια η φύση, το Κρητικό πέλαγος, αποτελεί τον τρίτο παράγοντα που, μεσολαβώντας μεταξύ ανθρώπου και μνήμης δύναται να προσδώσει ένα ακόμα φίλτρο χρονικότητας μέσα από τον τρόπο που αυτή, αναπόφευκτα, θα συνεχίσει να επιδρά τόσο στην αισθητική όσο και στην υλική ταυτότητα/φθορά του συνόλου μετά την επέμβαση.

Η πρόταση μετέφρασε τα ζητούμενα του αγωνοθέτη ως ένα κάλεσμα για την αναζήτηση  μιας στρατηγικής, ενός μηχανισμού διαχείρισης ad hoc της μεταβαλλόμενης κατάστασης της περιοχής που θα δύναται να προσαρμόζεται στις πολλαπλές κυμαινόμενες ανάγκες του δημόσιου χαρακτήρα ενώ παράλληλα θα εξασφαλίζει την ανάδειξη και εξυγίανση του μνημειακού συνόλου. Το εν λόγω πλαίσιο χρήζει μιας νέας στρατηγικής διευθέτησης που θα απέφευγε έναν μονοσήμαντο όσο και έντονο χαρακτήρα (λογική άστοχη σε μια τόσο πλούσια από πλευράς ενέργειας και ζωτικότητας περιοχή) αλλά, παράλληλα, θα επιδίωκε τον ανοικτό στην ερμηνεία του ανα-προγραμματισμό του με έμφαση στη διασφάλιση μιας ήπιας όσο και πλούσιας διαβάθμισης των αντιθέσεων (διαμπερείς κινήσεις, στάσεις, δημόσιες και ημι-δημόσιες χρήσεις εφήμερου ή και επίσημου δημόσιου χαρακτήρα, μνημειακότητα και ‘ζωή’-υπό την νιτσεϊκή έννοια, κλίμακα μονάδας και συνόλου κ.ά.). Στην αντιφατική καταρχήν αυτή επιταγή εντοπίζεται και το θεμέλιο της προτεινόμενης "λύσης".

Η προτεινόμενη εννοιολογική στρατηγική ενέχει και μια σειρά άλλων 'θέσεων' που προκύπτουν αναλυτικά από την αρχιτεκτονική ερμηνεία του προβλήματος. Αυτές είναι τα δίπολα: οικονομία/ λιτότητα μέσων - πλούτος ερεθισμάτων, σαφήνεια στρατηγικής-πολλαπλότητα εφαρμογών, παρουσία-απουσία (η ισχυρή δηλαδή ταυτότητα της περιοχής σε σχέση με το επιδιωκόμενη από την πρόταση ελάχιστο ίχνος της νέας κατασκευής). Κοντολογίς, ιδεολογικά η πρόταση επιδιώκει τη μέγιστη προσαρμοστικότητα μέσα από την υιοθέτηση της ελάχιστης μορφής και των ελάχιστων μέσων. Μια οιωνεί αόρατη (σε όψη) δομή έρχεται να παραλάβει-αναπτύξει τη λειτουργική και μορφολογική 'ανοικτότητα', την πολλαπλότητα και την πολυπλοκότητα της περιοχής. Το άυλο ενδιάμεσο που αρθρώνει τα 2+1 επίπεδα σύνταξης δεν είναι άλλο από τη σκιά, την απτή δηλαδή σκοπιμότητα στην οποία παραπέμπει ένα μελετητικό ερώτημα που ορίζεται ως η αναζήτηση, πρωταρχικά, ενός συστήματος σκίασης-στέγασης.

Η πρόταση επιχειρεί να συνοψίσει το ιστορικό βάθος συνεχούς χρήσης της περιοχής μελέτης και την ανάγκη λειτουργικής και αισθητικής επικαιροποίησης της εν εξελίξει αυτής κατάστασης, βασιζόμενη στην ακόλουθη εννοιολογική αναγωγή: η δυναμική σχέση μνημείο-άνθρωπος μεθερμηνεύεται σε μια σχέση ανάμεσα στα σταθερά-δυναμικά χαρακτηριστικά στοιχεία της περιοχής.Τα σταθερά στοιχεία ορίζονται ως το ίχνος της ανθρώπινης κατοίκισης στο έδαφος (χαράξεις ιδιοκτησιών-όπως, άλλωστε απαιτεί και ο αγωνοθέτης) ενώ τα δυναμικά καταρχήν προκύπτουν από την μετεγγραφή των δεδομένων που ορίζει, σε πρώτο επίπεδο, η φύση (διαρκώς εναλλασσόμενος προσανατολισμός κατά την κίνηση στον ανατολικό και το δυτικό μοιχό), και σε δεύτερο η εναλλαγή της ανθρώπινης δράσης-χρήσης.

Οι προαναφερθείσες στρατηγικές επιλογές, σε τακτικό-μεθοδολογικό  επίπεδο αποδίδονται από τους παρακάτω άξονες-χαράξεις της πρότασης. Το βασικό συντακτικό της μελέτης προκύπτει ως μια στρατηγική δι-επαφής ανάμεσα σε δύο+1 επίπεδα αναφοράς: α. υφιστάμενες ιδιοκτησίες που ορίζουν τη χάραξη των υποδοχών των κατακόρυφων στοιχείων στήριξης των στεγάστρων και των λοιπών νέων δημόσιων λειτουργικών υποδομών, β1. τα δομικά πλαίσια των οριζόντιων επιπέδων-μονάδων του στεγάστρου τα οποία ακολουθούν πάντοτε τον προσανατολισμό βορράς-νότος αλλά ανταποκρίνονται και στην ανάγκη για τυποποίηση της κατασκευής, β2. τα στοιχεία πλήρωσης των πλαισίων (τεντόπανα με ή χωρίς επιγραφές, καλάμια κ.ά.) όπως αυτά προκύπτουν από την εναλλαγή των χρήσεων και των κατά τόπους χαρακτηριστικών των μονάδων και των υπο-περιοχών του μνημειακού συνόλου.

Καταρχήν, στο επίπεδο της κάτοψης (επίπεδο που ορίζει ίσως και τη σημαντικότερη διάσταση ενός ανοικτού δημόσιου χώρου αλλά και περιγράφει συνοπτικά την πρόταση ως μια ‘επεξεργασία δαπέδου’), το ζήτημα τίθεται ως ένας χειρισμός που συνδυάζει τα λανθάνοντα ίχνη των υφιστάμενων ιδιοκτησιών από τη μια και τα δίπολα 'κίνηση-στάση'/ 'ελεύθερος-στεγασμένος' χώρος από την άλλη. Κατά δεύτερο λόγο, την τρίτη διάσταση, η προέκταση των ορίων των ιδιοκτησιών έρχονται να ενεργοποιήσουν ένα συνθετικό μηχανισμό που εξελίσσεται καθ' ύψος με αυτά ως πυρήνα (παρόντα ως 'οπές'-κέντρα της καθ' ύψος χάραξης) και ξεδιπλώνει μια σειρά δυνατοτήτων σε λειτουργικό επίπεδο για χώρους ανοικτούς στην ερμηνεία μέσα από την πολλαπλότητα των πιθανών χρήσεών τους ως μια διαδικασία ενεργοποίησης και ανασημασιοδότησης της χωρικής δομής σε διάφορες κλίμακες.

Τα δύο αυτά συστήματα συνδέονται μεταξύ τους από μια διάθεση ταυτόχρονης αναφοράς της περιοχής μελέτης προς τη θάλασσα και τον προσανατολισμό (θεά και σκιά), αφενός αποφεύγοντας τα οπτικό φράγματα, αφετέρου μέσω ενός μη κανονικού καννάβου προσανατολισμένου προς τη θαλάσσιο μέτωπο της πόλης προς το Βορρά, καννάβου που ορίζει και την πιθανή χάραξη των νέων φωτιστικών υποδομών με έναν τρόπο αφαιρετικό όσο και σαφή, αναδεικνύοντας τις άλλες δύο χαράξεις συσχετιζόμενος μαζί τους ως ένα καθοριστικό στοιχείο που ανήκει σε μια άλλη-διακριτή γεωμετρική τάξη. Η τέταρτη διάσταση, εκείνη του χρόνου, είναι στην ουσία αυτή που θα προκύπτει συνεχώς μέσα από τη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών στην παραγωγή του νοήματος του χώρου.

ASPRASPITIA_2015 - Architecture Workshop_archive

TAM - ΠΘ, ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ Έρευνα, Συμμετοχή στο Σεμινάριο του Φ. Ωραιόπουλου

TAM - Volos 2nd MANIFESTO Theory Workshop

ASPRASPITIA_2015 - Architectural Theory & Design Workshop

1st Call - ASPRASPITIA_2015 - Architectural Theory & Design Workshop

Μετά το Μετά, τι; - Δημοσίευση στο cy-arch.com

Για ολοκληρωμένη ανάγνωση της δημοσίευσης, βλ. στο σύνδεσμό: http://www.cy-arch.com/meta-to-meta-ti-patsavos/

Το άρθρο αφορά στο ρόλο των Μοντέρνων ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων στην ανοικοδόμηση της σύγχρονης Κυπριακής Δημοκρατίας. Με αφορμή το παράδειγμα του Salamis Bay στην κατεχόμενη πλέον περιοχή της Αμμοχώστου, γίνεται αναφορά τόσο στις αρχικές προθέσεις που συνόδευσαν την ανέγερση του εντυπωσιακού αυτού καταλύματος, όσο και στις μετέπειτα προσθήκες και μετατροπές του στα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή.

Τι εξέφραζε η αρχιτεκτονική της αρχικής μοντέρνας φάσης του ξενοδοχείου; Τι εκφράζει η παρούσα; Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε ευκρινέστερα τη διαδικασία που οδήγησε από τη μία κατάσταση στην άλλη;

Το Salamis Bay Hotel, όπως δημοσιεύτηκε στη λίστα του κυπριακού do.co.mo.mo μαζί με άλλα τρία σημαντικά παραδείγματα μοντέρνας ξενοδοχειακής αρχιτεκτονικής καθώς και σύγκριση του συγκροτήματος πριν και μετά τις αχρονολόγητες (μετά το 1974) παρεμβάσεις.

Η μοντέρνα αρχική και η μεταμοντέρνα κλασικότροπη φάση του κτιρίου, αποτελούν σημάδια ενός γενικότερου προβλήματος ταυτότητας της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Κύπρο.

Το Salamis Bay, και στις δύο φάσεις του, απλά μοιάζει με ξενοδοχείο...

Ayn Rand, The Fountainhead και κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον King Vidor.”Μα δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τις λαοφιλείς αρχιτεκτονικές μορφές!

Η αρχιτεκτονική μετά την Ανεξαρτησία τονίζει τη διεθνιστική-διεθνοποιημένη και σύγχρονη, ενταγμένη στη διεθνή ταυτότητα και προβληματική, Κύπρο.

Η μετατροπή, χυδαία ή μη αυτή είναι μια άλλη ιστορία, της μοντέρνας αρχιτεκτονικής συνιστά ένα φαινόμενο ευρύτερης σημασίας η ερμηνεία του οποίου απαιτεί τον προσδιορισμό της κατάλληλης μεθόδου μελέτης. Δεν είναι επαρκής μια μελέτη βασισμένη σε ιδεολογικές θέσεις που δεν αντιλαμβάνεται τη διαδικασία "διαπραγμάτευσης" της αρχιτεκτονικής ταυτότητας ενός κτιρίου ως μια μάχη αμετακίνητων θέσεων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την εξήγηση και κατανόηση του τι, του γιατί και του πώς.

Le Corbusier, Ο εργατικός βιομηχανικός οικισμός του Pessac όπως συσχετίστηκε από τον ίδιο με το κάλεσμα που απεύθυνε στους βιομηχάνους για υιοθέτηση της βιομηχανοποιημένης δόμησης. Τα προβλεπόμενα από τον αρχιτέκτονα κτίρια, δέχτηκαν απρόβλεπτες λειτουργικές και αισθητικές παρεμβάσεις των χρηστών, ανάλογες (στις πιο ακραίες περιπτώσεις) εκείνων που εμφανίστηκαν και σε άλλα έργα της περιόδου, όπως το ενδεικτικά εικονιζόμενο.

Είναι αναγκαίο […] να καλλιεργηθεί μια πιο συστηματική μελέτη του τρόπου συμμετοχής των ίδιων των ‘χρηστών’ [στο αρχιτεκτονικό έργο].

2014 Architecture Courses @ TAM-Volos

What if? Architectural Research Seminar Schedule

What if? 1st Architectural Research Seminar Συνοπτικό Πρόγραμμα
Σάββατο, 27η Σεπτεμβρίου Εγγραφή, Εισαγωγικές Διαλέξεις, Συζήτηση, Άσκηση 1
09:30'-10:00':  10:00'-12:00':	Εγγραφή Διάλεξη 1: ΝΑΙ και ΟΧΙ, ή στο ενδιάμεσο
12:00'-14:00':	Συζήτηση: Θεματικές και Πεδία Έρευνας  συμμετεχόντων ομάδας
15:00'-16:00':	Διάλεξη 2: [Η] Εισαγωγή [μετά το Συμπέρασμα]
16:00'-18:00':	Άσκηση 1: Τι, γιατί και πώς; Ατομική εργασία και διορθώσεις
18:00'-20:00':
Κυριακή, 28η Σεπτεμβρίου Διαλέξεις, Ασκήσεις 2&3
10:00'-12:00':	Διάλεξη 3: Παραδείγματα κ΄ Είδη
12:00'-14:00':	Άσκηση 2: Παραδείγματα
15:00'-16:30':	Συζήτηση-Παρουσίαση 2ης άσκησης
16:30'-18:00':	Άσκηση 3: Ερωτήματα, Δομή και Πηγές Ατομική εργασία και διορθώσεις
18:00'-20:00':
Δευτέρα, 29η Σεπτεμβρίου Άσκηση 3 & Τελική Παρουσίαση
10:00'-12:00':	Άσκηση 3: Ερωτήματα, Δομή και Πηγές Ατομική εργασία και διορθώσεις
12:00'-14:00':
15:00'-18:00':	Τελική Παρουσίαση - Συζήτηση, Κριτική

concept: Νίκος Πατσαβός
development: Νίκος Πατσαβός, Γιάννης Ζαβολέας
lectures, supervision: Νίκος Πατσαβός, Γιάννης Ζαβολέας, Αλέξης Δάλλας, Βαγγέλης Μπεκιαρίδης
organisation: Ctrl_Space Lab

Διακοπές στην Κύπρο μας - For God's Sake, Keep that Sunlight out of Sight*

Νέα δημοσίευση του Νίκου Πατσαβού

στο:  http://www.cy-arch.com/diakopes-stin-kypro-mas-nikos-patsavos/ 

"Ποιο το πρότυπο μοντέρνας κατοίκισης που αναδύθηκε στον αφρό της Κύπρου;"

First Call: What if? Architectural Research Seminar

Το σεμινάριο έχει ως στόχο την εισαγωγή στην αρχιτεκτονική έρευνα. Μέσα από μια σειρά επιλεγμένων διαλέξεων, αναφορών και ασκήσεων, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν τα ακόλουθα επιμέρους θέματα:

Τι είναι και τι ΔΕΝ είναι αρχιτεκτονική έρευνα;
Ποια τα είδη αρχιτεκτονικής έρευνας;
Πώς 'ξεκινά' μια ερευνητική εργασία;
Πώς δομείται;
Πού αποσκοπεί η αρχιτεκτονική έρευνα;
Ποια η σημασία της ανάλυσης;
Ποια τα πιθανά 'εργαλεία' ανάλυσης και έκφρασης;
Ποια τα κατάλληλη εκφραστικά styles;
Ποια η διαφορά και σημασία του εμπειρικού και του θεωρησιακού μοντέλου;
Ποια η σημασία και ο τρόπος χρήσης μιας μελέτης παραδείγματος (case study);
κ.ά. που θα αναπτυχθούν και σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες.

Οι συμμετέχοντες θα εργαστούν πάνω στο υλικό που θα δοθεί από τους οργανωτές, αλλά ενδείκνυται η από μέρους τους πρόταση ενός συγκεκριμένου θέματος με το οποίο είτε έχουν ήδη ασχοληθεί είτε επιθυμούν να ασχοληθούν στο μέλλον.

Εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής μπορεί να γίνει με e-mail στη διεύθυνση control.space.workshops@gmail.com μέχρι τις 20 Σεπτέμβρη. H αίτηση θα πρέπει να περιέχει βασικά βιογραφικά στοιχεία (Ονοματεπώνυμο, ηλικία, έτος σπουδών ή επαγγελματική ιδιότητα, Σχολή, πιθανή θεματική που σας ενδιαφέρει ή/και σύντομο δείγμα κειμένου-έρευνας). Θα τηρηθεί αυστηρά σειρά προτεραιότητας λόγω και του πολύ περιορισμένου αριθμού διατιθέμενων θέσεων εργασίας. Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του Ctrl_Space Lab στην Αθήνα.

concept: Νίκος Πατσαβός
development: Νίκος Πατσαβός, Γιάννης Ζαβολέας
organisation: Ctrl_Space Lab

The seminar aims at an introduction to architectural research. Throughout a series of special lectures, references and tasks, participants will be given the opportunity to apprehend issues related to the epistemological nature of architecture and the possible relative methods that may be applied.

diepifaneia_final presentation July 15th @ ASFA

1. Λίλα Δεδεμάδη, Νίκη Κογκέλλη: Το σπίτι της βίδρας 

2. Βασίλης Τσεσμετζής, Γκέλλυ Δημητρακοπούλου: Διάτομα

 3. Χριστίνα Αντζουλάτου, Φανή Δημοπούλου: Κροκ-ειδύλλιο

4. Κωνσταντίνος Δημητριάδης: Εξατμισοδιαπνοή 

Από όλη την ομάδα του εργαστηρίου, συμμετέχοντες και οργανωτές, 

ένα μεγάλο ευχαριστώ στο "δάσκαλο" Ε.Ε!

Σας τον παραδίδουμε!!!

diepifaneia_ workshop life

diepifaneia_ intensive algorithmic design workshop

day 1_ installing...

Section 1a: Geometry elements

Tutorial 1 - Lofting, baking
Tutorial 2 - Curve divisions
Tutorial 3 - Vectors

day 2_ interface

Section 1b: Geometry elements
Mesh Toys
Transformations
Lists, Sets & Datatrees
Path Mapper

day 3_ operators

graph mapper
image sampler
attractors

day 4_ Expressions

Lecture: Y. Zavoleas, Simulated Behaviours

         Senior Lecturer, The University of Newcastle - Australia

Tutorial 13 - Fractals
Tutorial 14 - Simple L-systems
Tutorial 15 - Evolving Curves